as linguas de españa

LÉXICO DE SUSTRATO




VOCABULARIO PREINDOEUROPEO: Gabanceira, mata, queiroga (var. quiroga, queiruga, queiroa), carrasca, carqueixa, carroucha, coto, sobaco, morango (var morodo, amorodo, merodo, morogo, amorote, morote), touza, morea, petouto, barro, lastra, cádavo, esquerdo, cama, balsa, sarrio, veiga. 


VOCABULARIO INDOEUROPEO: pala 'cova', cabana, cabaz, cabazo, cabaceira, páramo (PRECELTA)  carro, camiño, cervexa, bragas, camisa, bidueiro, lamagueiro, ameneiro, colmo, embelga, gancho, cheda, camba, rodaballo, careixa, beizo, lama, lousa, laxe, burato, callau, braña, seara, senra, billa, berce, tona, broa, terco, estancar, virar (CELTA)


TOPONIMIA: son prelatinos todos os nomes de lugares con elementos USC e ASC: Beasque, Viascón, Ledusco, Tarascón,; OBRE: Barallobre, Callobre; CAR, COR, CA: Cangas, Carnota, Coruña, Cambre, Corme, Cornido, Corcubión.
HIDRONIMIA: Deva, Limia, Sar, Teis, Tambre.




Hai moito que facer con este vocabulario: procurar o significado de todas as palabras, tentar agrupalas por campos semánticos, xogar a compoñer con elas. Tamén faremos unha incursión nos mapas para identificar topónimos con raíz prelatina. Boa viaxe polas fontes léxicas do noso idioma!








TEXTO 1

Como cada luns, para chegar antes a casa, vou polo camiño vello cheo de breixos, xestas e brancos croios ata chegar ao camiño que dá aos carballos. Un día viña eu tranquilamente de volta a casa cando batín cun seixo e caín ao chan. Ao caer fun dar cun carreiro de cunchas de vieira e de espiñas de xouba que remataba nun berce de cádavos cubertos de tona. Asustada, marchei correndo. Conteille todo ao meu pai e tranquilizoume dicíndome que debía ser dalgún cazador toleirón que quixo gastar unha broma macabra. E deixei de preocuparme, pero por se acaso por alí non volvo.

berce futurista de vimbio

TEXTO 2

Un día calquera, estaba eu na casa un pouco agobiado. Entón saín por aí dar unha volta. Levei comigo unha empanada de xoubas, unhas vieiras, un rodaballo e un refresco para facer unha merendola na praia que hai por debaixo da touza. De camiño ía tan despistado que batín cun croio e doeume tanto que emepecei a dar chimpos ata que acabei estampado nun carballo. Despois dese terrible incidente, como puiden cheguei á praia. Sentei na area e comín para recuperarme. Obsevei que tiña diante miña unha laxe que me pareceu moi bonita pero non quixo vir comigo para casa. Cando regresei, sen querer espertei o meu irmán pequeno que durmía no berce. Acabei o día vendo un documental sobre o hábitat das carrascas e dos carballos. 

petroglifo de Portela das Laxes, en Viascón

TEXTO 3

Os homes comeron xoubas e vieiras. Os nenos rodaballo e coruxo. Ao remataren os nenos foron xogar á beira do río, e un deles bateu cun pelouro e foi caer nun breixo. Había un carballo para apoiarse nel. Foron correndo ata as cabaceiras, onda os pais; alí estaban deitando o bebé no berce e unha vez xuntos, sentaron a merendar amorodos. CLONU




TEXTO 4


A semana pasada fun á praza mercar unhas cousas que me mandara a miña nai. Como chegaba tarde e empezaba a chover, fun collendo un atallo. Coas présas non miraba o chan e batín cun croio chantado no medio do camiño e caín enriba dun breixo. Para erguerme suxeiteime á póla baixa dun carballo e saín pitando cara a praza. Ao chegar, merquei o que me encargaran: unhas vieiras e un rodaballo, un quilo de xoubas e dous coruxos. NUCLO

los suaves

SE EU FOSE DEUS.............

Hai máis ou menos un ano que demos pistoletazo de saída a unha nova singradura deste caderno coa letra desta canción mítica de Los Suaves, supersuaves de Ourense con vocación universal. A letra é tan suxerente que os de 4º A do curso pasado elaboraron todas e todos unha microtese sobre as súas intencións no caso de seren divinos.  Tanto a letra da canción ( versión galaica) como as ideas que desencadeou poderás atopalas AQUÍ. Este ano voltaremos meditar que fariamos nós co mundo no caso de vérmonos na situación de poder cambialo. Vaia se podemos!

Dámos a benvida no comité de redacción ao alumnado de 3º da ESO, que xa nos demostrou nalgunha ocasión que son quen de apuntarse ata a un bombardeo. Temos grandes regueifeiros no grupo, amantes do teatro e da poesía e algún que outro ciberespontáneo. Todo estará permitido excepto o aburrimento. Tentaremos capturar as ansias creativas do alumnado de Diversificación e canalizaremos todo traballo orixinal que se nos poña diante de calquera espontáneo estea ou non correctamente matriculado. Un saúdo a todo o alumnado do IES ROU e a todos os rapeiros, repentistas e másters da rima libre de Teis e do resto dos barrios da Ría de Vigo.