luns, 9 de febreiro de 2015

VOCABULARIO DE De catro a catro



VOCABULARIO DE  De catro a catro

Aquí vai o vocabulario extraído do poemario de Manoel Antonio. Estes son os significados literais que podedes atopar en calquera dicionario da lingua un pouco groso. Agora hai que ver cales son os significados literarios que se activan no contexto en que aparecen.




A
A bandazos. A golpes de mar.
Aboiar. Ficar suspenso na auga ou no ar.
Abolir. Facer desaparecer.
Abuado. Silencioso, mudo
Acenar. Facer acenos ou xestos. Comunicarse xestualmente.
Acobadarse. Apoiar os cóbados.
Ademán. Xesto ou aceno.
Aferrar. Trincar, coller con forza.
Alén. Máis alá
Almanaque: Calendario
Alta-mar.  Mar de fóra, o océano.
Aludir. Facer alusión ou referirse a algo ou alguén.
Amortallar. Vestir o defunto para o enterro.
Amplexadora. Ampliadora, amplificadora.
Antípodas. O punto xeográfico máis distante do que se está.
Anverso. A cara do dereito do que ten dúas caras.
Aramio. Arame, fío metálico.
Arredar. Separar, afastar.
Arroaz. Mamífero mariño máis pequeno que o golfiño.
Arrumbar. Estibar, arrombar. Procurar un sitio para cada cousa.
Ás . Apéndices voadores das aves.
Augardentosa. Que presenta características da augardente.
Azos. Ánimos, folgos.

B
Babion. Babeca, baboso.
Badía. Baía, ría, brazo de mar que entra terra adentro.
Bágoa. Lágrima.
Baldeira. Sen nada dentro.
Balizada. Sistema de balizas ou boias.
Barlovento. Lado de onde vén o vento.
Beizos. Labios.
Bergantín. Barco de dous mastros e vela cadrada ou redonda.
Bicada. A parte máis alta, onde está o bico ou cume.
Bric-barcas. Xogo de palabras baseado na semellanza fonética entre elas.
Buguina. Corna de gran tamaño. Calquera aparello que amplifica o son.

C
Cabo de. Ao lado de, a carón de, á beira de, onda.
Cabotaxe. Navegación mercantil que une o tráfico de diferentes portos da costa.
Cachear. Rebuscar.
Cadaleito. Ataúde, féretro, caixa de morto.
Calabrote. Cabo groso de nove cordóns trenzados de tres en tres.
Calima. Neboeiro, brétema, mera.
Carrusel. Aparello mecánico que vira e vira.
Cartafol. Carpeta.
Castelo de proa. O lugar do barco onde se pode divisar o horizonte sen obstáculos, en dirección ao rumbo do barco.
Catalogada. Incluída nun catálogo.
Ceifar. Segar.
Chicote. Extremo dun cabo.
Chopar. Tirarse á auga.
Chuvasco. Chuvieira, ballón. Chuvia súbita.
Circunmeridiano. Círculos imaxinarios que pasan polos pólos.
Clandestinamente. Ilegalmente.
Cocktail. Mestura que se consegue batendo moi forte.
Colo. En xeral, pescozo. Levar no colo é entre os brazos.
Cronometrar. Contar o tempo con precisión.

D
Dársena: Parte máis abrigada do porto.
De vagar: A modo, lentamente.
Decote: Habitualmente, frecuentemente, a diario.
Defraudar: Truncar expectativas, desilusionar.
Degolado: Cortar pola iugular.
Derradeiro: O último de todo.
Desamarrar: Desatracar, quitar as amarras.
Desarborar: Deixar o barco sen mastros nin paus que termen das velas.
Desbicado: Encetado, empezado.
Desertar: Eludir as responsabilidades dunha disciplina.
Desfollar: Quitar as follas.
Desourentarse: Desorientarse, perder o norte.
Despectiva: Con despeito, con rexeitamento.
Despreguizar: Quitar a preguiza do corpo cando un leva moito tempo sen movelo.
Devalar: Baixar a marea
Diagrama: Figura gráfica que serve para resolver un problema, representar unha lei, a evolución ou variación dun fenómeno etc.
Disperso: Que se dispersa, que se separa o que estaba unido.
Doa: Cada unha das contas dun colar

E
Efémera: De pouca duración.
Efusivo: Que amosa efusión, emotividade.
Emproar : Coller rumbo, dirixir a proa do barco cara un punto.
Encrucillada: Encontro ou confluencia de camiños.
Endexamais: Nunca.
Engrenaxe: Conxunto de pezas dentadas dunha maquinaria que se axustan para crear movemento.
Enmallar: Apresar nunha rede ou malla
Enrolar: Envolver en forma de rolo. Entrar a formar parte da tripulación dun barco.
Ensumirse: Vir a menos, minguar. Abstraerse.
Envergada: Atada ás vergas como as velas.
Enxugar: Tirar a auga, secar.
Erecto: Teso. Dereito, vertical.
Esbardar: Falar cousas sen sentido, esbardallar.
Escamotear: Facer desaparecer algo enxeñosamente.
Escoar: Esvarar, deslizarse, escorrer.
Escota: Cabo unido á parte inferior das velas dun navío que serve para tensalas e orientalas con relación ao vento.
Escovar: Varrer, vasoirar.
Esculcar : Observar, enxergar, divisar.
Escuma: Burbullas que se forman na crista das ondas.
Escumallo: Restos de escuma.
Esmoer: Moer a modo, dixerir.
Espallar: Esparexer, ciscar, dispersar.
Esperanto: Idioma para uso planetario creado a partir de estruturas de diferentes linguas.
Esquecedizo: Con tendencia acusada a esquecer.
Esquecer: Non gardar memoria de algo.
Esquezo: Esquecemento, olvido.
Esquivar: Evitar algo ou alguén.
Estantía: Pensativa, taciturna.
Esvarar: Perder pé, escorregar, escorrer.
Evadirse: Fuxir.
Exhausto: Esgotado
Exhibir: Mostrar con orgullo.



F
Facerse á vela: Zarpar, desatracar.
Farrapos: Teas rotas.
Fasquía: Aspecto
Fenestra: Fiestra, ventá, xanela
Finar: Rematar, morrer.
Follear: Ollar as follas dun libro.
Foula: Auga pulverizada que sae do mar ao bater as ondas contra o barco ou as rochas. Po de fariña. Caspa.
Fría de vento: Unha racha de vento frío
Friorento: Cheo de frío
Frouxa: Folgada, solta.

G
Gaiola: Caixa con reixas para encerrar seres vivos.
Gavieiro: Mariñeiro encargado de divisar todo dende a gavia. A gavia é a vela máis alta do mastro.
Goleta: Embarcación lixeira a velas.

H
Halar: Tirar por un cabo ou corda.
Hostilidade: Animadversión, animosidade, xenreira.

I
Improvisar: Facer sen planificación previa.
Impune: Que goza de impunidade, sen consecuencias legais.
Incauto: Inxenuo, confiado.
Incógnito: Literalmente, de nome ou identidade descoñecido.
Indeleble: Que non acusa as desfeitas do paso do tempo.
Inédita: Descoñecidas, nunca editadas ou expostas ao público.
Infecundo: Que non ten continuidade nin capacidade para xerar algo novo.
Inmorredoiro: Inmortal, imperecedeiro.
Innumerado: Que carece de numeración.
Intacto: Indeleble, sen danos.
Intertroque: Intercambio.
Intre: Momento.
Intrusa: Entrometida
Inxenua: Incauta, pouco malévola.
Irredento: Que non se pode redimir, irrecuperable.

L
Largacía: Extensión.
Largacíos: Extensos.
Lecer: Ocio, tempo libre.
Leitmotiv: Tema recorrente.
Leme: Temón, instrumento que goberna a dirección do barco.
Leviá. Lixeira, que pesa pouco.
Loira: De cor clara, rubia, branca.
Luceiro: Corpo celeste que brilla no ceo nocturno.

M
Madrigal: Composición poética breve de carácter amoroso e idílico, formada por versos heptasílabos e hendecasílabos.
Malévolo: Con propensión á maldade.
Mareta: Abaneo continuo a que somete o mar o barco.
Marusía: Mar bravo, que pode facer perigar a estabilidade da embarcación.
Mastro: Pau maior do barco.Soporte vertical que sustenta calquera cousa.
Mecanógrafo: Que escribe a máquina.
Meridiano: Liñas circulares imaxinarias que atravesan os pólos.
Morna: Tépeda, nin quente nin fría.
Morse: Sistema telegráfico que utiliza un código no que a cada letra ou número lle corresponde unha combinación de puntos e liñas.
Murchar: Perder pouco a pouco a vida.

N
Neboeiro: Mera, calima, nube de néboa baixa e compacta.
Ningures: Ningún lado.
Noctámbula: Que fai vida pola noite.
Novelo: Bóla de lá.

O
Obseso: Teimudo nalgunha idea.
Ondaxe: Conxunto de ondas.
Orión: o cazador, é unha constelación prominente, quizais a máis coñecida do ceo. As súas estrelas brillantes e visibles dende ambos hemisferios en inverno fan que esta constelación sexa recoñecida universalmente.
Ortodrómica: A liña máis curta entre dous puntos da superficie terrestre.

P
Pailebote: Embarcación a vela, semellante á goleta.
Paquebote: Trasatlántico para o transporte de pasaxeiros e correo.
Parola: Palabra.
Peirao: Lugar onde atracan os barcos nun porto.
Pendurar: Suspender no ar cun cordel.
Penol: Extremo posterior da verga da vela dunha embarcación.
Percorrer: Facer un percorrido.
Permutar: Trocar, intercambiar.
Perversión: Degradación dunha actividade.
Pesadelo: Mal soño.
Peteirar: Bater as aves co peteiro.
Peteiro: Por onde comen as aves.
Políglota: Que sabe expresarse e entenderse en moitos idiomas.
Ponlas: Pólas, ramas.
Popa: Parte traseira do barco.
Póstumo: Dise do que a un lle sucede cando xa está morto.
Poutas: Gadoupas, poutadas. Extremos das patas dos felinos.
Prestidixitación: Ilusionismo, maxia baseada en efectos ópticos.
Proa: Parte dianteira do barco
Pulo: Arroutada, impulso, actuación súbita.

QU
Quitasol: Obxecto que se abre a modo de paraugas para guarecerse do sol.



R
Rachar: Esgazar unha tea.
Radiograma: Comunicado por radiotelefonía.
Ráfega: Racha de vento
Randeeira: Bambán, carriola. Táboa suspendida sobre dúas cordas para bambearse.
Raudo: Rápido, veloz.
Reeditar: Volver editar.
Reiterada: Repetida.
Relinga: Tralla ou corda grosa que vai a barlovento na vela para reforzala.
Remorso: Remordemento. Cargo de conciencia.
Repouso: Pouso, restos sólidos que quedan dun líquido unha vez que se bebeu.
Retraio: Restos.
Reverso: Polo lado do revés.
Roita: Ruta, camiño.
Ronsel: Rastro que deixa na auga o barco pola popa.
Rosa dos Ventos: Roseta, compás, agulla de marear.  Aparello consistente nunha superficie circular onde están representados os puntos cardinais, cunha agulla imantada que indica a dirección norte.
Roteiro:  Guía de ruta.

S
Saudade: Nostalxia, morriña, falta de algo.
Seixo: Croio, coio, pelouro, pedra de cuarzo.
Serán: Última hora da tarde.
Sextante: Instrumento óptico utilizado para medir a altura dos astros co fin de determinar a posición xeográfica dun barco ou dun avión.
Singlador: Singrador, que realiza unha singradura.
Singladura: Singradura:  Distancia que percorre o barco en 24 horas. Viaxe por mar. Rumbo, traxectoria.
Sino de proa: Sino = Campá.
Sofisma: Razoamento falso, aínda que con aparencia de verdadeiro.
Solpor: Atardecer, crepúsculo, entre lusco e fusco.
Sonámbulo : Que anda durmido.
Sonear: Botar unha soneca.
SOS: Sinal de socorro.
Sotavento: Lado da embarcación oposto a aquel do que sopra o vento.
Stock: Acumulación, reserva.

T
Tatexar: Falar entrecortadamente repetindo sílabas.
Tecolear: Teclear, premer cos papos dos dedos as teclas.
Teima: Obsesión, tema recorrente.
Tentar : Tratar de. Palpar.
Timoel : Quen leva o temón ou leme.O que goberna.
Transeúnte: Viandante, xente que pasa.
Transmigración: En xeral, cambiar de lugar. Traslado masivo dun pobo. Trasladarse a alma dun morto a alguén vivo.
Trasbordar: Facer transbordo, mudar de nave.
Trasmán: A trasmán, fóra do  percorrido.
Traspor: Mudar de lugar.
Tremelar: Tremer, ter tremores.
Trincar: Aferrar, coller con forza, capturar.
Trincar

U
Ubicua: Que posúe a habilidade de estar en todos lados.
Unánimes: Que opinan o mesmo, sen disidencias.
Urro: Berro longo.

V
Vagas: Pouco definidas. Como galicismo ten o mesmo significado que ondas
Velame: Conxunto de velas
Ventrílocua: Que parece que fala co estómago, sen mover os beizos.
Versificar: Facer versos regrados.
Vieiro: Camiño, sendeiro, congostra, corredoira.
Violedas: Violetas. Pequenas flores silvestres de cor morada.
Virar: Dar media volta. Dar voltas.
Viúva: Muller á que lle morreu o home.
Vogar: Mover unha embarcación a forza de remos.

X
Xerfa: Escuma do mar
Xiróvaga: Vagabunda, nómada
Xordina: Sordina. Dispositivo que amortigua ou anula a sonoridade de algo.

Z
Zarpar: Deixar porto, desamarrar, iniciar o barco unha viaxe.






      
                                                  

Ningún comentario: